Jagdish Ghimire

म जीवनको बारेमा लेख्नुपर्छ भन्ने सोच राख्छु । जीवनबोध नै त हो हामीलाई बाँच्न उत्प्रेरित गरिरहने । यही एउटा माध्यम हो, जसले हाम्रा किताबका चरित्रहरूलाई जीवनमुखी बनाएर सिर्जनाको राजमार्गमा लड्दैपड्दै भए पनि निरन्तर हिँडिरहन बाध्य बनाउँछौं हामी । हामी कलमजीवीले यसो गर्‍यौं भने हाम्रो लेखनी पलायनवादी हुँदैन रे । यसो भन्छन्, किताबका जानकार र समालोचकहरू । तर मैले मेरा आख्यानहरूमा चरित्रहरूलाई निकै मारेको छु । म मेरा चरित्रहरूको हत्यारा हुँ । क्रूर हत्यारा । 'लू' र 'घामकिरी'ले यस मानेमा मलाई कुख्यात बनाएको छ । 

जन्म - वि.सं. २००२, चैत्र २८ गते, मन्थली गाउँ, रामेछाप ।
निधन -  वि सं २०७०, कार्तिक १४, विहान ५:५५ बजे, काठमाडौं ।

शिक्षा - एम्.ए (समाजशास्त्र) / पोष्ट ग्रयाजुएट डिप्लोमा (जनसंख्या)

भ्रमण - नेपाल, भारत, पाकिस्तान, श्रीलङ्का, केन्या, बेलायत, सिङ्गापुर, फ्रान्स, युगोस्लाभिया, थाइल्यान्ड ।

विधा - उपन्यास, कथा, कविता, नाटक आदि ।

आफ्नो ६३ वर्षे जीवनमा मूलतः म मेरो मातृभाषाभाषीबीच बाँचेँ, बोलेँ, सुनेँ, सिकेँ, लेखेँ। मैले ४५ वर्षघि थालेको साहित्य सिर्जनाको मूल माध्यम पनि नेपाली नै हो । दुई वर्षेखि म पिँजडाको सुगाजस्तो कोठा, अध्ययन र लेखन-केन्द्रित भएपछि वार्तालापमा मात्र होइन, किताब, छापा, टीभी र एफएमहरूमा नेपाली भाषामा प्रचलित सामयिक शब्द, भाव, शैली र उच्चारणहरूको गतिशीलतासँग पुनः परचिय गर्दैछु।

यो कथा होइन, दन्तेकथा हो, एकादेशको कुरा ।

मैले साथीबाट सुनें, साथीले उसको साथीबाट सुन्यो रे, उसले पनि उसको साथीबाट ।

सुन्ने सुनाउने क्रम अनन्त छ, तर कथाको अन्त्य यस्तो छ -

एकजना अन्यन्त योग्य हाकिम हुन्छन् ।

आमालाई क्यान्सर भएछ।

खानै छोड्नुभो। ठाडै सुकेर जानुभो।

सबैलाई ख्वाइसकेर उब्रियो भने खानुहुन्थ्यो। उब्रेन भने ‘आज मेरो बर्त’ भन्नुहुन्थ्यो। आइतबार सूर्यको। सोमबार शिवको। मंगलबार गणेशको। हरेक बारका इष्टदेव छन्। तेसमाथि कैले एकादशी। कैले प्रदोष। भँडारमा सर्दाम र भान्सामा खाने नभएपछि आमाको बर्त हुन्थ्यो। भन्नुहुन्थ्यो, ‘अर्को जुनी यस्तो नहोस्।’

२०२० को दशकमा चर्चाको शिखर टेकेकी 'शून्यवादी पारिजात 'राल्फा' र 'कम्युनिस्ट' भएपछि पनि आफ्ना दर्जनौं कृति र जीवनशैलीमार्फत समेत चर्चित छन् ।

पारिजातसँग मेरो दोहोरी थिएन । मेरो २०२७ सालमा छापिएको 'लिलाम' उपन्यास पढेपछि उनले मलाई पहिलो पत्र लेखिन् । प्रतिष्ठित लेखिकाको प्रशंसात्मक पत्र पाएर मलाई सुखद आश्चर्य भयो । डेढ वर्षको त्यस दोहोरीमा मसँग एउटाको उतारसमेत उनका सात थान पत्र छन् । अरू केही थिए, हराए ।

चुच्चे पनि महान होइन
चिम्से पनि महान होइन
मुहुडामा जे जे देख्छौ तिमी
त्यही नै मान्छेको पहिचान होइन

साहित्यकार जगदीश घिमिरे राजधानीको चाबहिलस्थित ओम अस्पतालमा भर्ना भएका बेला पारस नेपालले गरेको कुराकानी । (स्रोत: कान्तिपुर)

नेपाली साहित्य लेखन अहिले कस्तो छ ?

पपुलर हुँदै छ । किताबहरू बिक्री हुन थाल्या छन् । पाठक बढया छन् । चर्चा-परिचर्चा पनि हुन थाल्या छ । पत्रपत्रिकाले स्थान दिन थाल्या छन् । यस कारण नेपाली साहित्यको भविष्य म राम्रो देख्दछु ।