Poem

जादूगर्नी छ माया, उसपछि वनमा लोभिएको शिकारी

बिर्सी माता पिता नै, घर, स्वजन, सबै राज्य छाडेर भारी ।

भुल्छौं हामी अनेकौं झिलिमिलिहरुमा, मोह प्याला लिएर

आई आँधी सबै त्यो उडिकन चलदामा पशू झैं भएर ।।

प्यालामा गुम्छ सारा भुलि अरतिहरू, बिर्सिहाल्छौं स्वदेश

सामग्रीमा विलासी घुमि घुमि रहँदा जान्छ सच्चाइ, होश ।

आफ्नो देखी अवस्था पछि पछि पछुतो लागि रोएर हिंड्छौं

आफू रोकेर बस्ने जति, पथ मिलदा स्वर्गको तर्फ बढ्छौं ।।

हाम्रो हो स्वर्ग राम्रो घर, जन त्यसमा देवता छन् उज्याला,

जब पृथिवीमा बादल आउँछ

    जीवनमाथि विषाद

जब बर्षन्छन् आँसु झरी

    उरमा शुष्क उजाड

जब सब तर्क बिलौना बन्छन्

    पीडा मनका याद

भूकम्पपछिका स्वप्न शहर

    सम्झनु औंसी रात

चिच्याहट मरुभूमिमा, पुग्दछ हात निधार

जीवन, बन्दछ धिक्कार, सफल बलीटो पार ।

गर्छु बिरानो निष्ठुरी संसार-जङ्गलभित्र पुकार

जब जिउन नै बन्दछ बोझा, मनमा हाहाकार ।

तब सम्झन्छु आँसु अडाई पलकविषे तिमीलाई

सम्झनामा खिल्दछ उपवन

    रङ्ग र रस पाई ।

को हँ ? को हँ वनमा कुन को हो

गर्छ क्या कुहुकुहू सुन ओहो !

हैन हैन म त हैन म हैन

को हँ को हँ तर को चिनिँदैन ।

फूलमा छ कि ? कि छाँग हरामा ?

वासमा छ कि उ हुन्छ चरामा ।

या मुनातिर ? कि एक मुनामा ?

हुन्छ भान सपना विपनामा ?

को हँ को हँ म त चिन्दिन हेर

झल्किँदो रस अनेक लिएर ।

लुक्छ को भन वसन्त फुलाई

यो सवाल रसिलो छ मलाई ।

को हँ ? को हँ सित सोध्छ सारा

बालचित्त लहरी रसधारा ।

को बनाउँछ वसन्त रंगीन

सिर्जनाहरू गरेर नवीन ।

पैसा छ क्या चमकदार र मोलवाला

आँखा हुने जगतका यसमै उज्याला ।

          क्या गोलगोल अनमोल छ चट्ट बान्की

          यो हातमा हुन गए मन उड्छ सन्की ।।

संसार गोल छ धनै पनि बाटुलो छ

पैसा यही सब कुराहरूमा ठूलो छ ।

          पैसा भए हृदयमा सुखले खुलो छ

          पैसा यही सकल रोगविशे मुलो छ ।।

पैसा छ जे छ अनि के यहाँ र फेरि

पैसा भए कम जगत् छ हुने अँधेरी ।

          पैसा छ शेर, धन औ बल तेज जान

थियो गर्मी वेला हपहप थियो घाम बहुत

बले झैँ आकाशै दनदन थियो धप्धपसित ।

बडो मानी गर्मी रुखतल सुती शीतलसित

झिकी जिभ्रो खस्रो ढलकसँग लेटी सुखसित ।।

थियो यौटा ठूलो सकल पशुको सिंह वनको

दुवै चिम्ली आँखा सुखसँग डटेको अति निको ।

छहारी हाँगाको हृदयकन ठण्डा गरिदिने

चरा बस्ने बोल्ने तलतिर रहेको सुख दिने ।।

बडो मस्ती पाई सुखसँग निदाईकन त्यहाँ

रहेको वेलामा सकल पशुको इन्द्र सुखमा ।

जरा बाङ्गा खोपी तलतिर बसेको अलिकति

त्यहाँ निस्के मूसा खुरुरुरु गरी दौडन कति ।।

जब जब पानी पर्छ
म तिमीलाई सम्झन्छु

रात अज्ञानझैँ अँध्यारो थियो;
स्वर्थजस्तै चिसो बतासको हुरी थियो;
अहङ्कारझैँ मेघ गर्जिरहेको थियो;
कुच्रिँदा कुच्रिँदै मेरो छातीमा
अकस्मात् बिजुलीझैँ झिलिक्क भो ।
एउटा आगो,
एउटा रश्मिपुञ्जको उदय भइदिए कस्तो हुन्थ्यो,
जसले यस तमलाई ज्योतिर्मय तुल्याइदेओस् !
कस्तो हुन्थ्यो !!
* * *
अनि एक झिसमिसे बिहान,
जब सूर्यले आफ्नो पहिलो सुनौलो तीर
अन्धकारतिर हानेका मात्र के थिए-
मलाई मीठो थाहा भयो ।
मभित्र एउटा आगो जन्मेको छ,
जो बिस्तारै रूप पाउन लागिरहेछ ।
यस ज्ञानले मेरो मस्तिष्कमा
सपनाको वसन्त ओइरिदियो;
आशाको साउने भेल पोखिदियो;