Jotare Dhaiba

उहिले मकै र कोदोबारी रहेको थुम्कोमाथि बिजुली चुरोटको फाँकोमा रङमङिदै गर्दा चेतमानसिंहको दिमागी पत्रमा पारिवारिक हिसाबको गोलचक्कर उम्रिरहेछ । चेतमान अर्थात् नेपाली कथासाहित्यका एक खेताला- मनु ब्राजाकी ।

हामीबीचमै कोही दुश्मन लुकिरहेको हुन सक्छ
क्रान्तिको चेपतिर भजन लुकिरहेको हुन सक्छ ।

सबैतिर अमनचैन छ भनेर झुक्याउलान् उनीहरू,
कुना-कन्दरामा अझै जलन लुकिरहेको हुन सक्छ ।

लडाइँ लड्छु भन्नेले आँखा तिखो नपारी कहाँ हुन्छ,
पाइलैपिच्छे बाधा अड्चन लुकिरहेको हुन सक्छ ।

कमाएर खोइ पठाएन फर्किएर आफू आएन,
ल्हासामा बिखर्ची मदन लुकिरहेको हुन सक्छ ।

पागल हो भनेर कति पो पन्छाउने हो उसलाई,
सुन त, बोलीपिच्छे दर्शन लुकिरहेको हुन सक्छ ।

फेवा सुक्ने देश गजब !
मुसा भुक्ने देश गजब !

कलकल गौरव नदी
स्याप्पै रुक्ने देश गजब !

भरथेग कहीँ नपाई,
शिर झुक्ने देश गजब !

दोषी भनी एकअर्कामा,
साटो थुक्ने देश गजब !

गन्हाएर गल्लीबीचमा

नेपाली साहित्यिक जमातमा एकथरीले गजललाई आयातीत विधा भन्दै गाइने गीतको संज्ञा दिए पनि पछिल्ला वर्ष गजल लेखन साहित्यको मूलधार झैं बनेर उर्लिएको छ ।
त्यही शृंखलामा युवा गजलकार डा. निरज भट्टराई गजलसंग्रह 'तलाश' लिएर पाठकमाझ आएका छन् । गजलका किताब प्रकाशनमा निरन्तरता जस्तो देखिए पनि यसमार्फत गजलकारले आफ्नो अलग पहिचान कोर्न मिहिनेत गरेका छन् । ५१ थान गजल समेटिएको कृतिले नेपाली गजलमा कायम परम्परागत कोमल र शृंगारिक विधाको चिनारी टकटक्याउँदै बौद्धिकताले पोसिएको काव्यिक स्वाद पस्किएको छ ।

पर्खाइको किनारामा डुबाउने साँझ

कुरा पुराना कति पो याद गरिबसिन्छ र
मेट्ने ठेगाना कति पो याद गरिबसिन्छ र ?

दिनेले महान् इतिहासको संज्ञा दिए पनि,
गुप्‍त खजाना कति पो याद गरिबसिन्छ र ?

उस्ताउस्तै मुखुण्डो लिएर आउने र जाने,

हामीसँगै छ घाउ पैँचो चाहिन्‍न हजुर
खोटो यो भोको पेट कतै साटिन्‍न हजुर ।

सपना त सुर्कानो गाँठो रै'छ हाम्रा लागि,
पिर्छ तर यही हो साथी अभिन्‍न हजुर ।

छैन आदत राशिफलमा भविष्य खोज्ने,

कुनै ठूलै कुरामा उसको दिमाग गाडिए जस्तो छ
उसलाई साँच्चै अब नयाँ शासन चाहिए जस्तो छ ।

भए-रहेका कसैलाई पनि सीधा नजरले हेर्दिनँ भन्छ,
सबका सब उसका आँखामा नाङ्गिए जस्तो छ ।