Criticism

प्रकृति र परिवेशको उखरमाउलो गर्मी र उकुस-मुकुसले जन-मन आकुलव्याकुल छ यतिखेर । यो अत्यास र अँध्यारोमा आशाको उज्यालो र्छन शब्द-सङ्गीतशिल्पी हिरण्य भोजपुरे अँजुलीभरि घाम लिएर उदाएका छन् । बैसठ्ठी वर्षो प्रौढावस्थामा छब्बीस वर्षो जाँगरका साथ चार दशकअघिकै शैली र सोचका गीत-सङ्गीतहरू लिएर श्रोतामाझ आएका भोजपुरे गायनमा आफ्नो पुरानो संलग्नतालाई नवीकरण गर्न मात्र आएका होइनन् । पुनः उदाउने क्रममा उनले सङ्गीतका सुर-तालहरूमा आत्म-आनन्दका विविध पाटाहरू समेत कोट्याएका छन् ।

विगत दुई दशकदेखि नेपाली साहित्यका क्षेत्रमा नारी हस्ताक्षरका रूपमा क्रियाशील सुबिसुधा आचार्य आख्यानका क्षेत्रमा प्रखर बन्दै गएको पाइन्छ। आधुनिक कथा विधालाई आफ्नो रूचिक्षेत्र बनाएकी आचार्यका प्रखर लेखनीका दसी र दिशा हुन् विभिन्न समसामयिक साहित्यिक पत्र पत्रिकामा विकीर्ण रचनाहरू। कथा विधाले वैदिक साहित्यमा निहित नचिकेताको आख्यान देखि लोककथाको अनादि श्रुति परम्परा हुादै वर्तमानसम्म अनेक स्वरूप र विषयवस्तुगत अभिव्यञ्जनाको सेरोफेरो मार्दै आएको छ। संरचनात्मक प्रक्रिया र प

साहित्यिक समालोचनामा नयाँ चिन्तनहरूको व्याख्या गरिरहेका डा. गोविन्दराज भट्टराई प्रायः भनिरहन्छन्, “समालोचक मार्गदर्शक मात्र हैन, समय–दर्शक पनि हो।” सबैले समयसँगै हिँड्नुपर्छ; दौडिन नसक्ने वाद, चिन्तनहरूको अस्तित्व छैन भन्ने निर्क्योल उनको नवीनतम कृति उत्तरआधुनिक ऐना मा अझ स्पष्टताका साथ प्रकट भएको छ। किताबमा नेपाली साहित्यमा नयाँ गति र प्रवृत्तिको विस्तृत लेखाजोखा भेट्न सकिन्छ।

युवा कथाकार सुविसुधा आचार्यको कथासंग्रह फ्रन्टपेजमा संकलित कथा पढ्दा यो समीक्षक न रमाउनै सक्यो न त उनका कथाहरूमा उभ्याइएका पात्र-पात्राका दुःख-दर्दसँग हार्दिक रूपले जोडिन नै सक्यो। बहुसंख्यक कथाहरू लेखिकाको मनोगत बुनोटको भावभूमिमा खडा गराइएका र पात्रहरूका सोच, गतिविधि र घटना-उपघटनाहरूको विकास प्रक्रियामा समेत अतिनाटकीयताको अत्यधिक प्रयोग भएकाले यिनमा विश्वसनीयताको नितान्त कमी देखिन आएको छ। संग्रहका कुनै पनि कथाका पात्र-पात्राले आफ्नो वर्गको सही प्रतिनिधित्व गर्दैनन् ।